Een coherent stelsel van theoretische, filosofische en wetenschappelijke modellen en aannames die dienen als uitgangspunt en denkkader om de realiteit te analyseren, interpreteren en beschrijven.

Paradigma's zijn deels cultureel bepaald: ze zijn afhankelijk van normen, waarden en geloofsovertuigingen die ons wereldbeeld mee bepalen. Daarnaast hebben wetenschappelijk onderzoek en de steeds voortschrijdende inzichten binnen een wetenschappelijke discipline een belangrijke invloed op het denkkader van waaruit we de wereld beleven.

Vaak zijn we ons zelfs niet meer bewust van onze eigen paradigma's: het zijn stellingen en aannames die we als zo vanzelfsprekend vinden (o.a. door onderwijs) dat we ook blind zijn voor de tekortkomingen ervan.

In de taalkunde bestaat een paradigma uit alle verschillende verschijningsvormen van een of meerdere woorden, die in grote lijnen hetzelfde betekenen maar verschillen in vorm. Welke vorm er gekozen wordt, hangt af van de context.

Een goed voorbeeld van een paradigma is dat van de naamvallen in talen als het Latijn.

Een systeem van theoretische, filosofische en wetenschappelijke modellen en aannames die als vertrekpunt en denkkader dienen om de werkelijkheid realiteit te analyseren, interpreteren en beschrijven.

Paradigma's zijn afhankelijk van normen, waarden, cultuur en geloofsovertuigingen die ons wereldbeeld mee bepalen.

Kenmerkend voor paradigma's is dat we ons meestal zelfs niet meer bewust van onze eigen paradigma's: het zijn stellingen en aannames die we als zo vanzelfsprekend vinden (o.a. door onderwijs) dat we ook blind zijn voor de tekortkomingen ervan.

Verder hebben de steeds voortschrijdende inzichten die voortvloeien uit wetenschappelijk onderzoek een grote invloed op het denkkader van waaruit we de wereld beleven.


In de taalkunde bestaat een paradigma uit alle verschillende verschijningsvormen van een of meerdere woorden, die in grote lijnen hetzelfde betekenen maar verschillen in vorm. Welke vorm er gekozen wordt, hangt af van de context.

Een paradigma is het referentiekader van waaruit wij de werkelijkheid interpreteren.

Een visie op een bepaald onderwerp die weergeeft hoe men de met het onderwerp verband houdende feiten, gebeurtenissen, relaties en ideeen ziet.

Een paradigma slaat in de context van deze publicatie op een samenhangend geheel van regels, overtuigingen en praktijken dat op een bepaald moment en in een bepaalde discipline als gangbaar, richting- of zelfs normgevend wordt beschouwd. Het is een referentiekader waarin en waardoor men sociaal, cultureel en wetenschappelijk functioneren analyseert [..]

Paradigma is in de wetenschap en in de filosofie een samenhangend stelsel van modellen en theorieën die een denkkader vormen waarbinnen de 'werkelijkheid' geanalyseerd en beschreven wordt. Langer best [..]

Afgeleid van het Griekse woord paradigma = voorbeeld. Het is een term uit de wetenschapsfilosofie van Kuhn. Met paradigma wordt enerzijds het gevestigde, maatgevende voorbeeld op een bepaald terrein van (normale) wetenschap bedoeld dat wetenschappers zich eigen maken door socialisatie in de wetenschappelijke gemeenschap. Anderzijds wordt paradigma [..]

Paradigma's zijn sterk verankerende denkbeelden die op termijn je probleem veroorzaken.

Een algemeen aanvaard denkmodel. Een denkmodel is een reductie van de werkelijkheid: bepaalde elementen van de werkelijkheid worden in kaart gebracht terwijl andere aspecten van de complexe werkelijkheid niet in rekening worden gebracht. Denkmodellen worden door enkelingen gelanceerd, door deskundigen geëvalueerd (en bijgestuurd). Nadat ze door meerderen aanvaard werden en breder cultureel ingang vinden worden ze een paradigma.
Voorbeelden: paradigma van de psychoanalyse, paradigma van de geslachtelijke voortplanting, paradigma van de behoeften volgens Maslow, ...

Volgens Thomas Kuhn is een paradigma: Een complex geheel van opvattingen, methoden en vraagstellingen, dat de wetenschappelijke gemeenschap van een bepaald tijdvak een idee geeft van wat de belangrijk [..]

Een paradigma is een bepaald model voor analyse en interpretatie, een specifieke lens 7 waardoor men informatie opneemt en ordent. Het bepaalt welke aannames iemand maakt en welke vragen iemand stelt.

Paradigma Zienswijze, filosofisch uitgangspunt, grondhouding, wereldbeeld. Zeer breed inzetbaar. 'Ik merk het al, u zit nog vast in uw oude mindset', roept de visionaire consultant tegen een [..]

Je persoonlijke combinatie van inbreng, en interpretatie....

Een complex geheel van opvattingen, methoden en vraagstellingen, dat de wetenschappelijke gemeenschap van een bepaald tijdvak een idee geeft van wat de belangrijke vragen zijn, en hoe die opgelost moeten worden

basisset van wetenschappelijke opvattingen
Voorbeeld: va [..]

Zie Thomas Kuhn .

In de taalkunde is paradigma de benaming voor een groep verschijningsvormen van een of enkele woorden, die tot op zekere hoogte als alternatieven voor elkaar kunnen worden beschouwd. Zulke taalvormen [..]

Alle grammaticale vormen van een woord.