Het principe dat een overeenkomst niet tot stand komt op de moment van de ondertekening van een contract of het afhandelen van andere formaliteiten, maar wel wanneer alle betrokken partijen (meestal mondeling) akkoord zijn over de belangrijkste elementen van de overeenkomst.

Consensualisme zegt dat een gegeven woord, een mondelinge overeenkomst, als bindend kan gelden. Het contract is dus enkel een schriftelijk bewijs van het feit dat er een overeenkomst is gesloten, het is niet de overeenkomst zelf.

De meeste contracten in België en Nederland zijn consensuele contracten. Tegenover consensuele overeenkomsten staan formele contracten, die wel aan een aantal specifieke voorwaarden en wettige voorschriften dienen te voldoen.

Dit betekent dat er een ‘overeenkomst’ en ‘gelijk stemmigheid’ is. Het komt van het woord ‘consensus’ dat betekent ‘het met elkaar eens zijn’.

Consensualisme kan een mondelinge of een schriftelijke overeenkomst zijn, vaak gaat het om afspraken die je met elkaar maakt waarover je het samen eens bent geworden. Het is eigenlijk een ‘principe’ waarnaar een overeenkomst en afspraken tot stand komen, namelijk door het met elkaar eens te zijn.

Voorbeeldzin: het consensualisme betekent dat een afspraak wordt gemaakt nadat beide partijen het hiermee eens zijn. Of: het consensualisme in de groep zorgde ervoor dat alle afspraken snel gemaakt waren.