In de beeldhouwkunst en schilderkunst is een januskop een hoofd met zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde een gezicht. Het is genoemd naar de Romeinse god Janus, die in een van zijn verschijni [..]

woordfeit
Janus is de Romeinse god van deuren en stadspoorten. Letterlijk betekent zijn naam ‘doorgang’. Omdat hij zowel naar de ene als naar de andere kant van de doorgang moest kunnen kijken, had hij aan beide kanten van zijn hoofd een gezicht. In figuurlijke zin kon hij daarmee ook zowel het verleden als de toekomst overzien. Intussen is de figuurlijke betekenis van januskop ook op mensen overgegaan: mensen die nu eens het ene gezicht en dan weer het andere laten zien. Onvoorspelbare of onoprechte mensen dus.
Overigens is ook de maand januari naar Janus genoemd: het is een verkorting van mensis ianuarius, ‘de maand van Janus’. Janus markeerde het begin van de periode na de winterse zonnewende.